Çalışma izni 9a bendi 21 2 fıkra

Çalışma izni başvurusunun reddi, uygulamada kimi zaman gerçekten çalışma izni alamayacak kişilerce yapıldığında görülürken kimi zaman usuli hatalardan ötürü karşımıza çıkar. Çalışma izni başvuru reddi ile karşılaşmamak için sürecin doğru bir şekilde izlenmesi gerekir.

Yazımızda çalışma izni  başvurunun neden reddedildiğini, red halinde ne gibi sonuçlar ortaya çıktığını ve ne gibi yollara başvurulması gerektiğini açıklamaya çalışacağız. Önemli bir hukuki zemine sahip olması ve önemli ayrıntılar içermesi sebebiyle yazımızı dikkatle okumanızı öneririz

İçindekiler

• 1 Çalışma İzni Başvuru Reddi Nedir?
• 2 Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Sebepleri
• 3 Çalışma İzni Reddedildiğinde Neler Yapılabilir?
• 4 Yabancıların Çalışmasının Yasak Olduğu Meslekler ve Alanlar
• 5 Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çalışma İzni Başvuru Reddi Nedir?

Yabancı vatandaş olup Türkiye’de çalışmak isteyen kişilerin gerekli usullere göre yaptığı başvurular ilgili bakanlıkça incelenir, gerek olması halinde başka mercilerin de görüşü alınarak bir karar verilir. Yapılan inceleme sonucu başvurunun yasal düzenlemelere uygun olmadığı veya yabancıların çalışmasının yasak olduğu bir işte çalıştığı tespit edilir ise bakanlık tarafından red kararı verilir.

Ülkemizde bu konuyla ilgili olarak  6735 Sayılı Uluslararası İş Kanunu, 4817 Sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve bu Kanunun uygulanması hakkında bir yönetmelik düzenlemesi mevcuttur. Bu  mevzuat düzenlemeleri  konuyla ilgili olarak birlikte uygulama alanı bulacaktır.

DİKKAT: Çalışma izni başvurusunun reddi çoğu zaman usuli işlemlere aykırılıktan doğar ve ciddi hak kaybına, zamansal ve parasal kayıplara yol açabilir. Bu nedenle çalışma izni başvurusunun düzgün bir şekilde yapılması, red halinde ise gereken işlemlerin hızlı ve etkin şekilde takip edilmesi gerekir. Bu noktada avukat yardımı almak en sağlıklısı olacaktır. Çalışma izni başvuru süreci ile ilgili olarak “çalışma izni nasıl alınır” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

6735 Sayılı Uluslararası İş Kanunu madde 9’da çalışma izni başvurusunun ne gibi sebeplerden ötürü reddedilebileceği düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre:

• Başvuru uluslararası işgücü siyasetine uygun değilse,
• Başvurudaki belgeler sahte veya yanıltıcı bilgi içeriyorsa,
• Yabancının o işte çalıştırılması ilişkin gerekçeler yeterli değilse,
• Yabancıların çalışmasının yasaklandığı  meslekler için başvuru yapıldıysa,
• Başvuru yapan yabancı gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımıyorsa,
• Bakanlığın oluşturduğu değerlendirme ölçütlerini taşımıyorsa,
• Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyen, vize verilmeyen  ve hakkında sınır dışı edilme kararı bulunan vatandaşların bu durumları inceleme sırasında İçişleri Bakanlığı tarafından inceleme yapan bakanlığa bildirilmişse,
• Yabancının Türkiye’de çalışması durumu kamu güvenliği, kamu sağlığı, kamu düzeni açısından problem oluşturacak ise,
• Başvuru süresinde yapılmadıysa ve mevcut eksiklikler giderilmedi ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından red kararı verilecektir.

4817 Sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun’un 14. maddesi de yabancıların çalışmak için yaptıkları izin başvurularının reddi halini konu almıştır. Bu maddeye göre ;

• Başvuru yapılan dönem göz önünde bulundurularak çalışma izni alınmış olunan sektörde o dönemde sıkıntılar olması; iş alanı açılacak alanın ekonomik koşullarının uygun olmaması,
• Bir Türk tarafından, çalışma başvurusu yapılacak alandaki iş yapılabiliyor ve bu istihdamın 4 hafta içerisinde yapılabiliyor olması,
• Yabancının başvuru yaptığı esnada ikamet izninin olmaması,
• Daha önce aynı iş alanında ve aynı şirket üzerinden başvuru yapmış olup red sonucu üzerinden 1 yıl geçmeden yeniden başvuru yapması,
• Çalışma izni başvurusu yapacak yabancının çalışması halinde milli güvenliğimizi, kamu düzenimizi olumsuz etkilemesi, ülkenin genel sağlık ve kamu düzeni açısından tehdit unsuru haline gelmesi durumlarından herhangi birinin mevcut olması durumunda yabancının yapmış olduğu başvuru red ile sonuçlanacaktır.

Yukarıda açıklanan madde metinlerinde yer alan  nedenler hariç red kararını verecek olan bakanlık, yetkisi dahilinde ülke çıkarlarını olumsuz etkileyen bir sebebin oluştuğunu gözlemlemesi halinde yine red yanıtı verebilecektir. Dolayısıyla usule uygunlukla birlikte başvurunun şüpheden uzak usnurlarla yapılması gerekir.

Çalışma İzni Reddedildiğinde Neler Yapılabilir?

Türkiye’de çalışmak isteyen yabancı gerekli belgeleri toplayarak çalışma izni için başvuruda bulunur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yabancı tarafından yapılan başvuruyu inceler kanuni düzenlemelere göre verdiği kararı başvuru sahibine tebliğ eder. Verilen kararın olumlu olması halinde çeşitli işlemlerin yapılmasıyla yabancı çalışmaya başlayabilecektir.

Bakanlığın inceleme sonucu vereceği karar olumsuz olabilir. Bu durumda yabancıya veya işverenine çalışma izni başvurusunun reddi kararı tebliğ edilir. Karar tebliğ edildiği gün itibari ile geçerli olur. Kararın tebliğinden sonra yabancının 30 gün içinde verilen karara itiraz etme hakkı vardır. 30 günlük süre önemlidir, bu süre içinde itiraz yapılmazsa verilen karar kesinleşecektir ve kişinin hak kaybına uğramasına yol açacaktır.

Bakanlığın vermiş olduğu karara itiraz eden yabancının bu itirazı Çalışma Genel Müdürlüğü ve Yabancıların Çalışma İzni Dairesi’nin oluşturduğu yetkililer tarafından incelenir ve bu kararın sonucu yine red olursa yabancı tarafından idari yargı yoluna başvurulabilir. Burada açılacak olan dava idari işlemin iptali davası olacaktır. Bununla ilgili olarak “iptal davası” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Buna ek olarak red sebebi giderilebilir bir durum ise sebep ortadan kaldırıldıktan sonra yeniden başvuru yapılabilir.

Yabancıların Çalışmasının Yasak Olduğu Meslekler ve Alanlar

Çeşitli kanunlarda düzenleme yapılarak yabancıların çalışma iznine red kararı verilmesinin nedenleri gösterilmiştir. 6735 Sayılı Uluslararası İş Kanunu madde 9’un ç fıkrasında diğer kanunlarda düzenlenen ve Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan başvuruların reddedileceği düzenlenmiştir. Buna göre yabancıların çalışmasının yasak olduğu mevzuat düzenlemelerince Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler şu şekilde sıralanabilir:

• 1136 Sayılı Kanun uyarınca avukatlık, 2802 Sayılı Hakimlik ve Savcılık Kanunu uyarınca hakimlik ve savcılık, 1512 Sayılı Kanun uyarınca noterlik, Türk vatandaşı olunmaması halinde icra edilemeyecek mesleklerdendir.
• Sağlık alanında düzenlenen 1219 sayılı Kanun’a göre diş hekimlerinin, Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanun’a göre eczacıların, hasta bakıcıların, 6343 sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği İle Odalarının Teşekkül Tarzına Ve Göreceği İşlere Dair Kanun’a göre veterinerlerin Türk vatandaşı olmaması halinde Türkiye’de çalışması mümkün olmayacaktır.
• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca yalnızca Türk vatandaşları devlet memurluğu yapabilmektedir. Devlet memuru olarak çalışamazlarsa da kamu görevi yapmaları mümkündür. Uygulamada karşımıza yabancıların kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli olarak çalışması olarak çıkar. Örneğin yabancı devlet vatandaşı Türkiye’de bir üniversitede öğretim görevlisi olarak kamu görevliliği yapabilir.
• Denizcilik alanında Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarda Kara Suları Dahilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkında Kanunu uyarınca yabancılar, Türk karasularında taşımacılık faaliyeti yapamazlar ayrıca  balıkçılık, dalgıçlık, arayıcılık, kılavuzculuk, kaptanlık, katiplik, tayfalık gibi meslekler yapmaları da mümkün değildir.
• 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun düzenlemesinde bu meslek ile görevlendirileceklerin  Türk vatandaşı olması şartı mevcuttur.
• 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre yabancılar gümrük müşavirliği yapamazlar.
• 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu’nda belirtildiği üzere yalnızca Türk vatandaşları bu mesleği yapabilirler.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yazımızda çalışma izni başvurusunun reddi sebeplerine değindik. Red sonucunun ortadan kalkması için izlenmesi gereken yolu genel hatlarıyla açıklamaya çalıştık. İzin başvurusunda bulunma sürecinde ve sonrasında olası problemlere karşı deneyimli yabancılar hukuku avukatları ile çalışılması ilgili yabancının ve işverenin beklenmedik sonuçlarla karşılaşmasını engelleyecektir.