Stent takılan hasta kaç gün hastanede kalır

Giriş Tarihi: 20.12.2014 11:40

Dr. Hakan Güllü, damarın daralmış bölgesine yerleştirilen damar şeklindeki bir balonun burada şişirilerek 30 saniye kadar beklendiğini, balon indirildiğinde damarın açık kaldığını, bu açıklığı devam ettirmek içinde damara stent uygulandığını kaydetti. Güllü, 'Balon stent işlemleri, hasta açısından koroner anjiyoya benzer bir işlemdir. Lokal anestezi ile yapılır. Hasta genellikle işlem sırasında uyanık olur ve ağrı duymaz' dedi.

HASTA EN AZ 1 GECE YOĞUN BAKIMDA KALIYOR

Balon ya da stent uygulama sırasında birkaç dakika süren hafif göğüs ağrısı duyulabileceğinin altını çizen Dr. Hakan Güllü, bu ağrının doktor tarafından giderilebileceğini ve hastaların işlem sonrası en az 1 gece koroner yoğun bakımda kaldığını belirtti.
Balon stent uygulamalarındaki başarı yüzdeleri ile ilgili bilgiler aktaran Dr. Hakan Güllü, stent uygulanan damarda, ilk bir ayda yüzde 1 tıkanma olabileceğini ve hastanın kalp krizi geçirebileceğini vurguladı.

6 AY İÇİNDE DARALMAYAN DAMARIN DARALMA İHTİMALİ YOK

Stent uygulama işleminden 4-6 ay sonra damarda tekrar daralma olabileceğini ifade eden Dr. Hakan Güllü, 'Tekrar daralma ihtimali normal stentlerde yaklaşık yüzde 20, ilaç kaplı stentlerde ise yaklaşık yüzde 10 kadardır. Stent sonrası daralan damar tekrar balon veya stent uygulamaları ile yeniden açılabilir. Uygulamadan sonra ilk 6 ay içinde damar tekrar daralmadı ise, bu damarın ömür boyu yeniden daralma ihtimali çok düşük' şeklinde konuştu.

STENT İÇERİĞİNE GÖR DEĞİŞİYOR

Dr. Hakan Güllü, genellikle metalden kafes şeklinde yapılan stentlerle ilgili seçeneklerin olduğunu belirterek, konuşmasına şöyle deva etti:

'Normal stentler, çelik ya da krom-kobalt alaşımından yapılan stentlerdir ve 6 ay içinde daralma ihtimali yüzde 20 kadardır. Takıldıktan sonra ilk 1 ay içinde üzerleri, damar içi endotel dokusu tarafından canlı hücrelerle kaplanır ve erken tam tıkanma riski ortadan kalkar. Bu stentin istenmeyen tarafı ise, ilk 6 ay içerisinde tekrar tıkanma ihtimalinin yüzde 20 olmasıdır. İlaçlı stentler ise ilk altı aylık tekrar daraltma ihtimalini azaltmak için, stentin üzerine damarın tıkanmasını önleyen ilaçların kaplanmasıyla yapılır. İlaçlı stentlerde ilk 6 ayda damarda tekrar daralma ihtimali normal stentlerin yarısı kadardır. İlaç kaplı stent uygulanan hastalar tıkanma riskini azaltmak için 1 yıl boyunca bu riski azaltacak ilaçlar kullanmalıdır.'

TAKILDIKTAN 1-2 YIL SONRA TÜMÜYLE KAYBOLUR

Stentlerin 3 aydan sonra takıldığı yerden geri alınmasının çok iyi olacağını ancak bunun mümkün olmadığını ifade eden Dr. Hakan Güllü, bu sorunu çözmek için eriyebilen stentlerin geliştiğini söyledi.

Dr. Hakan Güllü, 'Eriyebilen stentler, metal yerine vücutta zamanla kaybolabilen laktik asit ya da türevi organik maddelerden yapılır. Damara takıldıktan 1-2 yıl sonra tümüyle kaybolurlar. Sonuçta damar duvarında yabancı madde kalmaz ve 2 yıl geçtiğinde damar hiç müdahale edilmemiş gibidir. Eriyebilen stentlerin kötü yanı, tüm stent işlemlerinde kullanılamamaları ve pahalı olmalarıdır' dedi.

İŞLEMİN ARTMASI BYPASS AMELİYAT OLMAYI GEREKTİREBİLİR

Günümüzde stent teknolojisinin oldukça geliştiğini vurgulayan Dr. Hakan Güllü, konuşmasına şöyle devam etti:

'Genellikle çoğu damarların balon ve stent ile açılabilmesi mümkün olmakla birlikte, işlemde kullanılan stent sayısı çoğaldıkça, stent uzunluğu arttıkça ve kompleks işlemler yapılması gerektikçe stent işlemi hasta için daha riskli hale gelebilir. Bu hastaların uzun dönemde daha sağlıklı olabilmeleri için bypass ameliyatı olmaları daha doğru olabilir.'

Anjiyo

Anjiyo kalbi besleyen koroner damarları görüntülemek için yapılan bir tetkiktir. Görüntüleme için X-ışını kullanılır. Koroner anjiyo kalbe giden atardamarlarda bir daralma olup olmadığını görmek için yapılır. Bu yazıda anjiyo işlemini, nasıl yapıldığını ve neden yapıldığını öğreneceksiniz.

Anjiyo Nedir?

Koroner anjiyo, kısaca anjiyo olarak da bilinir, en sık yapılan kardiyoloji tetkiklerinden biridir. Anjiyo, girişimsel kardiyolog tarafından, anjiyo laboratuvarında yapılır. Kontrast denilen bir boya maddesi ince ve yumuşak kateterler yardımıyla koroner damara verilerek, X-ışını ile damar içinin görüntülenmesi sağlanır.

Anjiyo yıllar içirisinde teknik olarak gelişerek günümüzdeki halini aldı. Daha yumuşak ve ince kateterler ile el bileğinden de yapılabilmektedir. Çoğu merkezde hala kasıktan femoral arter denilen atar damar giriş yolu olarak kullanılıyor olsa da, el bileğinden yapılabilen hastalarda komplikasyon oranlarının azaldığı gösterilmiştir. Bilekten anjiyo aynı zamanda hastanın hemen işlemden sonra ayağa kalkabilmesine ve 1-2 saat içerisinde taburcu olmasına izin verirken, kasıktan yapılan anjiyo ile hastanın kum torbası ile yaklaşık 6 saat yatakta yatması gerekmektedir.

Anjiyo Nasıl Yapılır? Tüm Ayrıntıları ile Adım Adım Anjiyo İşlemi

• Anjiyo günü hasta yaklaşık 2 saat aç kalarak hastaneye gelir
• Yatış işlemleri tamamlandıktan sonra hazırlanmak üzere odaya alınır
• Kıyafetler ve takılar çıkarılır. Protez diş ve gözlük doktor önerisine göre kalabilir
• Rutin kullanılan ilaçlar sorgulanır. Anjiyo günü kullandığınız ilaçları mutlaka bildiriniz
• Hemşire gerekli hazırlıkları yapar
• Zamanı geldiğinde anjiyo laboratuvarına alınırsınız
• Bilekten anjiyo yapılması planlandıysa el bileğiniz ve güvenlik amacıyla kasık bölgeniz hazırlanır
• Üzerinize steril bir örtü serilir
• İşlemi yapacak kardiyologumuz size kendini tanıtacak ve işlem adımlarından bahsedecektir
• Anksieteniz varsa bu aşamada doktorunuzu bilgilendirebilirsiniz. Size rahatlamanız için sedatif ilaç verilebilir
• Lokal anestezi yapılarak işlemin tamamen ağrısız olması sağlanır
• Üzerinizde bağlı olan elektrod ve sensörler ile doktorunuz nabız, tansiyon ve oksijen verilerinizi monitörde gerçek zamanlı olarak takip etmektedir
• Çok ince, yumuşak bir kılıf el bileğinizdeki veya kasığınızdaki atardamara yerleştirilir
• Bu kılıfın içinden yine ince ve yumuşak kateterler ile kalp damarlarınıza ilerlenir
• Kateterlerin içinden kontrast denilen bir boya maddesi verilir. Bu oldukça az miktarlardadır
• X-ışını verildiğinde bu kontrast madde sayesinde koroner damarlarınızın içi ekranda hareketli bir film olarak izlenebilir
• Bu filmler dijital olarak kaydedildiği için doktorunuz işlem esnasında tüm çekilen pozları dikkatlice birkaç kez izler
• Eğer damarlarınızın içinde daralma veya tıkanma görürse bunun ölçümünü yapacaktır
• Darlık derecesi %70 ve üzerinde olan darlıklar stent gerektirebileceği için bu görüntüler farklı açılardan değerlendirilir
• Anjiyo işlemi tamamlandığında doktorunuz size elde ettiği görüntüleri ve nasıl tedavi edilmesi gerektiğini anlatacaktır
• Aynı seansta stent takılması gerekirse masadan kalkmadan yine aynı yol kullanılarak stent işlemine devam edilir
• Aynı seansta devam edilmeyecekse veya damarlarınız sağlıklı ise el bileğinizdeki veya kasığınızdaki kılıf çekilecektir
• El bileğine şeffaf bir bandaj yapılır ve hasta odasına alınır
• Kasıktan yapıldıysa, sıkı bir bandaj yapılır ve kum torbası konabilir. Ardından hasta odaya alınır
• El bileğinden yapılan anjiyo sonrası hasta yaklaşık 1 saat istirahat eder ve ardından taburcu edilir
• Kasıktan yapılan anjiyo sonrası hasta yaklaşık 6 saat yatakta istirahat eder ve ardından taburcu edilir
• Kasık için geliştirilen yeni kapatma cihazları vardır. Doktorunuzu bu sistemi kullandıysa daha erken ayağa kalkmanıza izin verebilir
• Kontrol için randevunuz ayarlanır, ilaçlarınız ve sağlıklı yaşam konusunda öneriler yapılır
• Artık sağlıklı bir şekilde eve gitmeye hazırsınız
• Eve giderken mutlaka yerinize bir yakınınız araba kullansın. İşlem günü anjiyo yapılan elinizle ağır birşey kaldırmayın. Merdiven çıkabilirsiniz ve ertesi gün banyo yapabilirsiniz

Anjiyo Neden Yapılır? Anjiyo Kime Yapılır?

Doktorunuz sizden aşağıdaki sebeplerden ötürü anjiyo yaptırmanızı isteyebilir:

• Göğüs ağrısı (anjina) veya merdiven çıkarken nefes nefese kalma gibi koroner arter hastalığının belirtileri
• Göğsünüzde, çenenizde, boynunuzda veya kolunuzda diğer testlerle açıklanamayan ağrı
• Yeni veya artan göğüs ağrısı (kararsız angina)
• Doğuştan bir kalp hastalığı (konjenital kalp hastalığı)
• Eforlu elektro (EKG) veya ekokardiyografide anormal sonuçlar
• Diğer kan damarı problemleri veya göğüs yaralanması
• Ameliyat gerektiren bir kalp kapağı problemi varsa

Anjiyo Çeşitleri Nelerdir?

Koroner anjiyo, yani kalp damarlarının görüntülenmesi için farklı teknolojiler ve farklı giriş yerleri vardır. Anjiyo giriş yerine göre de iki farklı yöntemle yapılabilmektedir:

1. Kasıktan (femoral) anjiyo
2. El bileğinden (radial) anjiyo

Her iki yöntemle de tüm koroner damarlar aynı görüntü kalitesi ile görüntülenebilmektedir. Kalbi besleyen tüm koroner damarlar ve yan dalları bu iki yöntemle aynı boya maddesi ile, aynı düzeyde görüntülenir. Bilekten yapılan anjiyo koroner anjiyo laboratuarında bir girişimsel kardiyolog tarafından gerçekleştirilir. Lokal anestezi ile el bileği uyuştrulur. Sonrasında çok ince ve yumuşak kateterler bir tel üzerinden ilerletilir ve kalp damarlarına ulaşılır. Kontrast denilen boya maddesi azar azar enjekte edilerek koroner damarları spesifik olarak görüntülenmiş olur. İşlem süresi yaklaşık 10 dakikadır. Hasta işlem sonunda ayakta veya oturarak odasına alınır ve 1-2 saat sonra taburcu edilir. Eğer kritik bir darlık tespit edildiyse, stent işlemine yine koldan devam edilir ve sonunda odasına yine ayakta veya oturarak alınır. Ertesi gün normal hayatına genellikle dönebilir.

Bilekten Anjiyo Nedir ve Nasıl Yapılmaktadır?

Koldan anjiyo sırasında el bileğinizdeki atardamara ince, yumuşak plastik bir kılıf yerleştirilir. Bu kılıfın içinden yine yumuşak ve ince plastik kateterler vasıtasıyla kalp damarlarının çıkış yerine ilerletilir. Kontrast madde (anjiyo boyası) kateterin içinden enjekte edilir ve hareketli röntgen filmleri dijital ortamda kaydedilir. Prosedürün bu bölümüne koroner anjio denir. Bu görüntülere ek olarak bazı özel durumlarda ileri görüntüleme ve değerlendirme yöntemleri olan intravasküler ultrason (IVUS), optik koherans tomografi (OCT) veya fraksiyonel akım rezervi (FFR) ölçümleri de yapmak gerekebilir. Tüm bu işlemler lokal anestezi ile bilekten yapılmaktadır.

Bilekten Anjiyonun Avantajları Nelerdir?

İlk kez 1948 yılında kullanılan bilekten anjiyo 2000’li yılların başında dünyada yaygın kullanılmaya başlanmıştır. Artık çok daha ince ve yumuşak kateterlerle işlemin konforu daha da artmıştır.

El bileğinden yapılan anjiyo sonrası kanama komplikasyonları daha az gelişmektedir. Kasıktan yapılan anjiyografi sonrası hastanın 6 saat yatakta sırtüstü yatması önerilmektedir. Halbuki el bileğinden yapılan anjiyografi sonrası hasta hemen ayağa kalkabilmekte ve yaklaşık 1-2 saat sonra evine taburcu olabilmektedir. Eskiden sadece anjiyografi için kullanılan bu yöntem balon anjiyoplasti ve stent girişimlerinde de yani kalp damarlarının tedavisinde de kullanılabilmektedir.

Bu yöntemden en çok faydalanan hastalar, kilolu olan, yatakta sırt üstü yatamayacak, ortopedik sorunları olan, prostat nedeniyle sık idrara çıkan dolayısıyla erken ayağa kalkması gereken hastalar, yaşlı hastalar ve kronik akciğer hastalığı olanlardır.

El Bileğinden mi, Kasıktan mı Yapılmalı?

Doktorunuz hangi yöntem ile daha güvenli yapacağını düşünüyorsa o şekilde yapılmalıdır. El bileğinden anjiyo zaman içerisinde oldukça gelişmiştir. Bunun için özel malzemeler geliştirilmiştir. Kasıkta kullanılan malzemelerden daha ince yapılıdır.

El bileğinden anjiyonun en önemli avantajı, komplikasyon ihtimalini azaltmasıdır. Kasık bölgesinde oluşabilecek kanama ve şişme ihtimali el bileğinde yok denecek kadar azdır. Lokal anestezi ile yapıldığı için ağrısızdır.

Anjiyo yaklaşık 10 dakika sürer. Eğer el bileğinden yapıldıysa hemen ayağa kalkabilir ve 1-2 saat içinde taburcu olabilirsiniz. Kasıktan yapıldığında en az 5-6 saat yatakta istirahat etmeniz gerekir. Kum torbası ve sıkı bir bandaja ihtiyaç duyulur. Doktorunuzla anjiyo tekniğini konuşabilirsiniz

Anjiyonun Riskleri Nelerdir?

Anjiyo kararı mutlaka bir kardiyolog tarafından verilmelidir. Hastayı değerlendirdiğinde eğer kalp damar hastalığı şüphesi yüksek ise anjiyo yapılması çok önemlidir. Çünkü tanının kesinleşmesi için en iyi yöntemdir. Koroner damarların gözümüzle görülmesini sağlar. Tanının kesinleşmemesi veya ertelenmesi bazen bir kalp krizine sebep olabilmektedir. Bu nedenle kardiyoloğun önerdiği durumda anjiyo olunmaması en önemli riski oluşturmaktadır.

Anjiyo teknik olarak günümüzde oldukça gelişmiştir. Teknoloji de tecrübe de artmıştır. Bu sebeplerde planlı programlı yapılan anjiyo işlemlerinde sorun yaşanması, tecrübeli merkezlerde oldukça düşüktür. Kullanılan malzemeler ve teknoloji de sorun yaşanma ihtimalini azaltmaktadır. Ağrı olmaması için işlem öncesinde lokal anestezi kullanılmaktadır. Gerek el bileği anjiyosunda, gerek kasıktan yapılan anjiyoda mutlaka lokal anestezi yapılır.

El bileğindeki damar kasık bölgesine göre daha ince çaplı bir damar olması nedeniyle daha ince malzemeler kullanmak gerekir. Bu sayede çok konforlu işlemler gerçekleştirilebilir.

Pıhtı olmaması için işlemden önce mutlaka heparin denilen bir kan sulandırıcıtüm hastalara yapılmaktadır. Bu sayede anjiyoda bir pıhtı atma riski ortadan kaldırılabilmektedir.

Anjiyo giriş yerinde kanama olmaması için el bileğine özel şeffaf bir hava sistemli bandaj uygulanmaktadır. İçine hava enjecte edilen bir bandaj çok küçük olan anjiyo giriş bölgesine lokal baskı uygular. Şeffaf bir sistem olduğu için gözle de takip edilme kolaylığı vardır. Kan sızması bu sayede engellenir. 1-2 saat sonra şeffaf bandaj çıkarılarak yerine elsatik, hafif baskı uygulayan bir bandaja geçilir. Kasık bölgesine standart uygulamada işlem sonunda birkaç dakika el ile manüel baskı uygulanır. Kanama durunca da bandaj yapılır ve üzerine kum torbası ile basınç uygulanır. Genellikle 6 saat sonra hasta ayağa kalkabilmektedir. Anack bu süre uzun ve bu süreç konforsuz olduğundan yeni bazı teknikler geliştirilmiştir.

Kasık kapatma cihazları denilen cihazlar yardımı ile kasıktaki damarın kanayan bölgesi 1 dakikalık bir işlemle kapatılmakta, el ile baskı ve kum torbası bu sayede gerekmemektedir. Hasta 1 saat sonra ayağa kalkabilmekte ve yatağında rahat hareket edebilmektedir. Bu sayede kanama riski de minimuma düşürülmüş oluyor.

Tecrübeli ellerde hastada ek bazı sorunlar da yoksa anjiyo esnasında kalp damarının yırtılması veya patlaması neredeyse yok denecek kadar az bildirilmektedir. Olası riskleri mutlaka doktorunuz ve hemşireniz ile daha ayrıntılı konuşmanızı öneririz.

Stent Nedir?

Stent kalbi besleyen koroner damarlardaki darlıkları veya tıkanıklıkları kalıcı olarak açmak için, bir balon yardımıyla yerleştirilen esneyebilen çok ince tüp şeklinde metal ağlardır.

Stentler genellikle tıbbi kullanımlar için özel geliştirilmiş metal alaşımlardan oluşmaktadır. Bu metal alaşımların özellikleri değişebilmektedir. Yeni nesil stentler daha ince ve yuvarlatılmış narin metallerden yapılmaktadır. Çoğunlukla belli yüzeyleri polimerler ile kaplanmakta ve polimerlerin üzerinde de tekrar daralmayı önleyen ilaçlar içermektedirler. Bunlar ilaçlı stent olarak adlandırılırlar.

Neden Stent Gerekiyor?

Kalbi besleyen koroner damarlar daraldığı zaman vücuda kan pompalayan kalp çalışmakta zorlanabilir. Kalp kasının güçlü çalışması için oksijene ihtiyacı vardır ve oksijen kalp kasına bu damarlar ile gelen kan ile ulaşmaktadır. Kalbin gücü azaldığında tüm vücudun kanlanması azalacak ve çabuk yorulmaya başlayacaksınız. Kalp yeterli oksijenlenmediğinde genellikle efor esnasında nefes nefese kalma veya göğüste sıkışma hissi oluşur.

Bu darlıklar kritik düzeydeyse açılması gerekmektedir. İlaç tedavisi tek başına bu darlıkları açamadığı için mekanik bir tedaviye ihtiyaç duyulur. Koroner damarları açmanın iki yolu vardır:

1. Koroner stent
2. By-pass ameliyatı

Stent ile günümüzde çoğu zor damar ameliyata ihtiyaç duyulmadan açılabilmektedir. “Stent mi by-pass mıdaha uygun olur?”, bu sorunun cevabı hastanın klinik durumuna ve bazı risk puanlamalarının sonucuna göre verilir.

Stent İşlemi Nasıl Yapılır?

Stent işlemi koroner damarın içine ilerletilen saç teli inceliğinde bir telin üzerinden özel bir ilerletici sistem ile gerçekleştirilir. Bir balon üzerine sıkıştırılarak yerleştirilmiş stent darlığın olduğu koroner damara ilerletilir ve tam darlığın olduğu noktaya, monitörlerde milimetrik olarak tespit edilerek implante edilir.

Günümüzde stent işlemi genellikle **anjiyo **ile birlikte aynı seansta yapılabilmektedir. Doktorunuz sizi bilgilendirip devam etmenin uygun olduğunu söyleyebilir.

Size aşama aşama stent işlemini anlatalım:

1. El bileğinizdeki veya kasığınızdaki yumuşak ve ince kılıftan yine esnek bir kateter kalbinize ilerletilir
2. Bu kateterin içinden saç teli inceliğinde bir kılavuz tel sorunlu damara yönlendirilir
3. Bu tel bir ray vazifesi görerek üzerinde stentin olduğu ilerletici sisteme yol gösterir
4. Stent monitörlerde milimetrik olarak darlığın olduğu noktaya pozisyonlanır
5. Doğru yerde olduğuna kara verildiğinde bir balon yardımıyla stent şişirilerek damara genişletilerek yerleştirilir
6. Burada doğru basınç ile stentin tamamen damar duvarına temas etmesi sağlanır. İşlemin en önemli adımlarından biri de budur
7. Farklı açılardan kontroller yapılarak sorunlu damarın açıldığı teyid edilir
8. İçerideki tüm teller ve katederler dışarı çıkarılır
9. El bileğindeki veya kasıktaki kılıf çekilir ve bandaj yapılır
10. Hasta odasına alınır. EKG, tansiyon ve nabız kontrolleri yapılır
11. Özel bir durum yoksa hemen yemek yiyebilir ve su içebilir
12. El bileğinden yapıldıysa hemen ayağa kalkabilir. Kasıktan yapıldıysa 6-12 saat yatması gerekebilir
13. Ertesi günün sabahından kontroller yapıldıktan sonra ilaçlar ve sağlıklı yaşam hakkında öneriler yapılarak taburcu edilir
14. Bir ay sonrası için kardiyoloji randevu ayarlanır

Stent mi By-Pass Ameliyatı mı?

Kalbi besleyen koroner damarlar kritik düzeyde daraldığında açılması için 2 yöntem vardır:

• Stent
• By-pass ameliyatı

Bu kararı verirken çok yönlü değerlendirmeye ihtiyaç vardır. Anjiyofilminizi tecrübeli bir girişimsel kardiyolog ile tartışmanız bu noktada çok önemlidir. Klinik durumunuzu, koroner anatominizi ve koroner damar hastalığınızın yaygınlığına bakarak size en doğru tedavi seçeceğini sunacaktır.

Günümüzde kullanılan yeni nesil stentler ile by-pass ameliyatına eşdeğer sonuçlar çoğunlukla elde edilebilmektedir. Eskiden by-pass ameliyatının en büyük üstünlüğü koroner damarlarda tekrar daralma ihtimalinin daha düşük olmasıydı. Bu sonuçların by-pass lehine olduğu dönem stentlerin bu düzeyde gelişmediği ve üzerinde ilaç barındırmayan stentler kullanılması nedeniyleydi. 2000’li yılların başında ilaçlı stentlerin geliştirilmesi ve günümüzde 3. nesil stentler ile tekrar daralma ihtimalinin minimuma düşürülmesi ile birlikte stentler en az by-pass kadar başarılı sonuçlar elde etmiştir.

Stent ve by-pass ameliyatını genel anlamda karşılaştırmak gerekirse, stent koroner damarın içindeki darlığı açmaktadır. Yani bir tür restorasyon yapmaktadır. Bypass ameliyatında ise daralma olduğu gibi kalmakta, memeye veya bacağa giden damarlar alınarak daralmış bölgenin ilerisine dikilerek yedek yollar oluşturulmaktadır. Ancak çalışmalarda görülmektedir ki, özellikle bacaktan alınan damarlar kısa sürede daralıp tıkanabilmektedir. Meme damarları ise oldukça uzun ömürlü ve başarılıdır.

Stent işleminin en büyük avantajı, el bileğinden yapılabilmesi, hastanın işlem boyunca uyanık olması ve ertesi gün normal hayatına dönebiliyor olmasıdır. Bypass ameliyatında ise hastanın en az 5 gün hastanede kalması gerekmekte, genel anestezi ile yapılmakta ve nekahat döneminin yaklaşık 40-60 gün civarında sürmesidir.

Kararın verilmesinde özel bazı puanlama sistemleri vardır. Girişimsel kardiyologlar SYNTAX skoru denilen bir risk puanlama programı ile anjiyo filminize bakarak hesaplama yapabilirler. SYNTAX skoru yüksek olanlarda by-pass ameliyatı daha iyi bir seçenek olabiliyor. Ancak hastanın ameliyat riski yüksekse, SYNTAX skoru yüksek olmasına rağmen stentleme işlemi yine de yapılabilir.

Tartışmalı durumlarda kalp konseyi denilen toplantılarda kardiyologlar ve kalp damar cerrahları en iyi tedavi seçeneğine ortak olarak karar verebilmektedir.

Stent İşlemi Nasıl Yapılır?

Stent işlemi koroner damarın içine ilerletilen saç teli inceliğinde bir telin üzerinden özel bir ilerletici sistem ile gerçekleştirilir. Bir balon üzerine sıkıştırılarak yerleştirilmiş stent darlığın olduğu koroner damara ilerletilir ve tam darlığın olduğu noktaya, monitörlerde milimetrik olarak tespit edilerek implante edilir.

Günümüzde stent işlemi genellikle anjiyoile birlikte aynı seansta yapılabilmektedir. Doktorunuz sizi bilgilendirip devam etmenin uygun olduğunu söyleyebilir.

Size aşama aşama stent işlemini anlatalım:

1. El bileğinizdeki veya kasığınızdaki yumuşak ve ince kılıftan yine esnek bir kateter kalbinize ilerletilir
2. Bu kateterin içinden saç teli inceliğinde bir kılavuz tel sorunlu damara yönlendirilir
3. Bu tel bir ray vazifesi görerek üzerinde stentin olduğu ilerletici sisteme yol gösterir
4. Stent monitörlerde milimetrik olarak darlığın olduğu noktaya pozisyonlanır
5. Doğru yerde olduğuna kara verildiğinde bir balon yardımıyla stent şişirilerek damara genişletilerek yerleştirilir
6. Burada doğru basınç ile stentin tamamen damar duvarına temas etmesi sağlanır. İşlemin en önemli adımlarından biri de budur
7. Farklı açılardan kontroller yapılarak sorunlu damarın açıldığı teyid edilir
8. İçerideki tüm teller ve katederler dışarı çıkarılır
9. El bileğindeki veya kasıktaki kılıf çekilir ve bandaj yapılır
10. Hasta odasına alınır. EKG, tansiyon ve nabız kontrolleri yapılır
11. Özel bir durum yoksa hemen yemek yiyebilir ve su içebilir
12. El bileğinden yapıldıysa hemen ayağa kalkabilir. Kasıktan yapıldıysa 6-12 saat yatması gerekebilir
13. Ertesi günün sabahından kontroller yapıldıktan sonra ilaçlar ve sağlıklı yaşam hakkında öneriler yapılarak taburcu edilir
14. Bir ay sonrası için kardiyoloji randevu ayarlanır

Stent Riskleri Nedir?

Koroner damarlardaki darlıkları açmanın en etkili ve güvenilir yöntemi stent yerleştirmektir. Ancak mevcut kalp hastalığının getirdiği riskler ve işlemin bazı riskleri de vardır. Çoğunlukla stent işlemi mevcut riskinizi azaltmak için yapılmaktadır. Böylelikle iyileşme şansınız artacaktır. Ama işlem esnasında nadir de olsa bazı komplikasyonlar gelişebilir. Bunun önüne geçmenin en etkili yolu donanımlı bir merkezde, tecrübeli bir girişimsel kardiyologun bu işlemi yapmasıdır.

En sık gözlenen komplikasyon anjiyodaolduğu gibi giriş yerinde gözlenmektedir. Özellikle kasıktan yapılan işlemlerde kanama, morarma ve şişme gözlenebilmektedir. Bu nedenle el bileğinden yapılan işlemler daha avantajlıdır. Çünkü kanamanın çok kolay kontrol altına alınabildiği bir bölgedir. Stent işlemi öncesinde ve esnasında, pıhtı oluşmaması için yoğun kan sulandırıcı verilmektedir. Bu da kanamanın nispeten daha rahat gelişebildiği kasık bölgesinde kontrolsüz kanamalara neden olabilmektedir. Erken saptandığında baskı uygulayarak bu kanama durdurulabilmektedir, ancak nadiren bir ameliyat ihtiyacı da olabilir.

Bir diğer komplikasyon yine kasıktaki atardamarın balonlaşması ve anevrizma oluşturmasıdır. Buna psödoanevrizma denir. Kapatmak için ameliyatsız yöntemler olmakla birlikte, kapanmadığında cerrahi bir operasyon gerekebilir.

İşlem esnasında pıhtı oluşması bir diğer risktir. Ancak günümüzde tüm işlemlerde kan sulandırıcı ilaçlar kullanıldığında bu ihtimal de oldukça azalmıştır.

Koroner damarın yırtılması, hastaların zaman zaman telaffuz ettiği bir komplikasyondur. Özellikle ileri yaştaki hastaların damarları oldukça narin ve kırılgandır. Bazı hastalarda da ileri düzeyde kireçlenmeler görülebilmektedir. Bu damarlarda yüksek basınçla işlem yapıldığında yırtılma meydana gelebilir. Tecrübeli kardiyologlar bu ihtimali işlemden önce görebilmekte ve buna uygun teknikler ile tedavi sağlayabilmektedir. Örneğin çok kireçli bir darlık, yüksek basınçlı bir balondan ziyade, rotablatör denilen özel bir traşlayıcı cihaz ile ön işlemden geçirilerek balon ve stente hazırlanabilmektedir. Bu sayede yırtılma riski minimuma düşmektedir. Tam donanımlı bir laboratuvarda yırtılmayı kapatacak özel stentler bulunmaktadır. Çoğunlukla ameliyatsız çözülebilse de nadiren bir ameliyata da ihtiyaç duyulabilir.

Stent takılan hasta ne zaman taburcu olur?

Kalbine stent takılan kişi nelere dikkat etmeli?

Kalp stent ameliyatı kaç saat sürer?

Kalbe stent takıldıktan sonra ne olur?