Bel soğukluğu testi kaç günde belli olur

Resmi adı

Neisseria gonorrhoeae culture, Neisseria gonorrhoeae gram stain, Neisseria gonorrhoeae DNA probe, Neisseria gonorrhoeae by Amplified Detection

Bu makalenin en son değiştirilme tarihi 8 Kasım 2017.

Cinsel yolla bulaşan hastalık olan belsoğukluğuna (gonoreye) neden olan Neisseria gonorrhoeae,enfeksiyonu taraması yapmak veya tanısını koymak için bu test yapılır.

Cinsel açıdan aktifseniz, gebeyseniz, belsoğukluğu geliştirme açısından bir veya birden fazla sayıda risk faktörüne sahipseniz, kadınlarda vajina akıntıda artış, vajinal temasla kanama, idrar yaparken ağrı veya yanma hissi veya erkeklerde penisten akıntı gelmesi veya idrarda yanma hissi varsa bu testlerden geçersiniz.

Enfeksiyon kapmış alandan gelen salgılar veya akıntıların sürüntüsü veya idrar numunesi kullanılır.

Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir

Test, cinsel yolla bulaşan bir hastalık olan belsoğukluğuna (gonoreye) neden olan Neisseria gonorrhoeae bakterisinin varlığını araştırır. Belsoğukluğu genellikle enfekte partnerle cinsel temas (ağız, vajina veya anüs ) yoluyla bulaşır. Enfeksiyona yakalanmış bir anne doğum sırasında hastalığı bebeğine geçirebilir.

Belsoğukluğu olan birçok erkek hastalık belirtileri geçirecek olmasına rağmen kadınların çoğunda hastalık belirti vermez, mesane veya başka vajinal enfeksiyon sanılabilir. Erkeklerde belirtiler genellikle enfeksiyondan sonraki 2-5 gün içinde (bazen 30 gün sonra) ortaya çıkmaktadır. Kadınlarda ise bulgular genellikle enfeksiyona yakalandıktan sonraki 10 gün içinde belirmektedir. Kadınlarda bulgular ağrılı ve yangılı idrar yapma rahim ağzı akıntısında artış, bazen menstruasyon kanamaları arasında veya vajinal temasla ortaya çıkan kanamayı içermektedir.  Erkeklerde bulgular beyaz, sarı beya yeşil renkli penis akıntısı, idrarda yanma, bazen ağrılı veya şiş testisten ibarettir. Rektal enfeksiyon bulguları akıntı, kaşıntı ve ağrılı dışkılama şeklindedir.

Belsoğukluğu bir antibiyotik kürüyle tedavi edilebilir. Tedavi edilmemiş belsoğukluğu ağır komplikasyonlara yol açabilir. Kadınlarda, rahim ağzından rahim boynuna ve fallop tüplerine yayılan, fallop tüplerinde nedbeleşmeye, dış gebelik veya kısırlığa (infertiliteye) neden olabilen  bir enfeksiyon gelişebilmektedir. Erkeklerde enfeksiyon kısırlığa neden olabilen testiste iltihaplanmaya yol açabilmektedir. Hem erkek hem de kadınlarda bakteriler kan dolaşımıyla yayılıp eklemleri tutarak bir tip eklem iltihabına yol açabilir. Diğer potansiyel açıdan ağır klinik komplikasyonlar osteomiyelit, menenjit, endokarditi, erişkin solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) ve ölümcül septik şok görülebilir. Gonore mikrobu kapmış bir yenidoğanda tedavi edilmezse körlüğe yol açabilen kan, eklem ve göz enfeksiyonları gelişebilmektedir.

Test için numune nasıl toplanır?

Rahim ağzı, dış idrar yolu (üretra), penis, anüs veya boğaz gibi enfeksiyon kapmış alanlardan akıntı veya salgı numunesi almak için ucu telli bir pamuk tampon kullanılır. Bazı testlerde idrar numunesi kullanılır. Birçok doktor bakterileri bulma olasılığını yükseltmek için birden fazla sayıda bölgeden numune alırlar.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?

Test için herhangi bir hazırlık yapılması gerekmemektedir.

• Test iki şekilde kullanılır:

  • hastalık belirtilerinin nedenlerine tanı koymak
  • cinsel açıdan aktif kişileri taramak

  Belsoğukluğu belirtileri klinik açıdan klamidya enfeksiyonunu andırabildiği ve iki hastalık farklı tedavileri gerektirdiği için kesin tanı önemlidir.

  Birçok yöntem mevcut olmasına rağmen halen moleküler test tercih edilmektedir.  Bu test Neisseria gonorrhoeae'da var olan DNA'nın amplifikasyonuna dayanmaktadır. Halen Neisseria gonorrhoeae 'nin moleküler testi standart ve geniş ölçüde kullanılan bir yöntemdir. Moleküler testlerin avantajı konvansiyonel kültüre göre genellikle daha duyarlı ve özgül olmaları nedeniyle daha çok sayıda pozitif numuneyi tanımlayabilmektedir.

  Erkeklerde klinik veya doktor ofisinde kullanılabilen hızlı bir yöntem de doktorun dış idrar yolundan (üretradan) alınan numunenin bakterilerin varlığını tespit için mikroskop altında incelenmesini olanak tanıyan gram boyamasıdır. Kadınlardan alıonan numuneler için bu yöntem kullanılmamaktadır..

  Neisseria gonorrhoeae ve  Chlamydia  trachomatis testi için benzer klinik belirtileri ve bulguları olan bu iki mikrobun eşzamanlı incelenmesine olanak tanır.

• Kadınlarda rahim ağzı akıntısında artış, vajinal temas sonucu veya idrar yaparken yanma /ağrı hissi , erkeklerde penisten akıntı gelmesi idrar yaparken yanma hissi, kanama veya proktit denilen rektal veya anal bölgenin iltihaplanması gibi hastalık belirtileri varsa doktorunuz bu testin yapılmasını isteyebilir. Ancak birçok enfekte kişi herhangi bir hastalık belirtisi göstermediğinden uzmanlar aşağıdaki önerilerde bulunmaktadır:

  • 25 yaş ve altı cinsel açıdan aktif kadınların/kızların tümü her yıl gonore testinden geçmelidir.
  • Hiçbir hastalık belirtisi olmayan tüm diğer cinsel açıdan aktif, enfeksiyon riski artmış kadınların rutin olarak  taranması gerekir.
  • Gebe kadınların tümü belsoğukluğu açısından test edilir.

  Ayrıca uzmanlar, erkek eşcinsellerin yilda en azından bir kez belsoğukluğu ve klamidya enfeksiyonu, frengi ve HIV gibi başka cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından taranması gerektiğini ileri sürmektedir.

• Pozitif test, bir antibiyotik kürüyle tedaviyi gerektiren aktif bir enfeksiyonun varlığına işaret eder

  Negatif test, yalnızca test sırasında hiçbir hastalık kanıtı olmadığı anlamı taşır. Enfeksiyon riski altında olanların olası maruziyeti kontrol için düzenli aralıklarla tarama testlerinden geçmesi önemlidir.

  Enfeksiyon kapmışsanız cinsel partneriniz (partnerleriniz) de test ve tedavi edilmelidir.

• Tipik olarak kültürler ve DNA amplifikasyon yöntemlerinin sonuçları 2-5 gün içinde doktorun eline geçer. Hemen gram boyası yapılabilmesine rağmen sonuçlar kültür kadar güvenilir değildir.

• Yasal sonuçları olan olgulara tanı koymak veya doğrulamak için moleküler testler kullanılmamalıdır. Yasal sistem değişene kadar mahkeme yalnızca belsoğukluğunu kanıtlayan pozitif kültür sonucunu kabul etmektedir.

En son gözden geçirmede kullanılan kaynaklar

(July 7, 2009) Schwartz R, Kapila R. eMedicine: Gonococcemia. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1055007-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed July 2009.

ARUP Consult. Sexually Transmitted Infections. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/InfectiousDz/Bacteria/STIs.html# through http://www.arupconsult.com. Accessed May 2009.

MedlinePlus Medical Encyclopedia: Gonorrhea. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/007267.htm. Accessed July 2009.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition. Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 1560-1561.

American Social Health Association: Gonorrhea, Fast Facts. Available online at http://www.ashastd.org/learn/learn_gonorrhea_fact.cfm through http://www.ashastd.org. Accessed May 2009.

Planned Parenthood: Gonorrhea. Available online at http://www.plannedparenthood.org/health-topics/stds-hiv-safer-sex/gonorrhea-4269.htm through http://www.plannedparenthood.org. Accessed May 2009.

Quest Diagnostics Patient Health Library: Gonorrhea Test. Available online at http://www.mylabisquest.com/kbase/topic/medtest/hw4905/descrip.htm through http://www.mylabisquest.com. Accessed May 22 2009.

Daha önceki gözden geçirmede kullanılan kaynaklar

National Institute of Allergy and Infectious Diseases website information. Available online at http://www.niaid.nih.gov/factsheets/stdgon.htm through http://www.niaid.nih.gov.

Centers for Disease Control and Prevention website information. Available online at http://www.cdc.gov/std/Gonorrhea/STDFact-gonorrhea.htm through http://www.cdc.gov.

Arnot Ogden Medical Center website information. Available online at http://www.aomc.org/Gonorrhea.html through http://www.aomc.org.

Centers for Disease Control and Prevention. Sexually transitted diseases treatment guidelines 2002. MMWR 2002;51 (No. RR-6) [32-41].

Gonore testi kaç saatte çıkar?

Bel soğukluğu idrar tahlilinde belli olur mu?

Bel soğukluğu nasıl anlaşılır?

Gonore kaç günde geçer?