5 sınıf türkçe ders kitabı sayfa 43

5. sınıf Türkçe ders kitabı Mustafa Kemal’in Kağnısı metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayınları sayfa 40-42-43-44-45
(2. Tema Milli Mücadele ve Atatürk Teması)

Mustafa Kemal’in Kağnısı Metni Cevapları

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 40 Cevapları Anıttepe Yayıncılık

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Kurtuluş Savaşı” ifadesi size neler çağrıştırıyor?

(örnek) Ülkemizi ele geçirmek isteyen düşmanlara karşı yapılan destansı mücadelemizi, şehitlerimizi, Türk milletinin fedakarlığını ve azmini çağrıştırıyor.

2. “Millî Mücadele’de kahramanlık gösteren Türk kadınları”yla ilgili bulduğunuz görselleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 42 Cevapları Anıttepe Yayıncılık

1. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirde geçen bazı kelimeler ve kelimelerin anlamları aşağıda verilmiştir. Bu kelimeleri, anlamlarıyla örnekteki gibi eşleştiriniz.

Cevap:

a) Üzerinde savaşın sürdüğü bölge. cephe

b) Ölüm veya bir felaketten doğan acı ve bu acıyı belirten davranışlar, matem. yas

c) İki veya dört tekerlekli, dingili tekerlekle birlikte dönen öküz arabası. kağnı

ç) Erdemleri bakımından çok büyük, yüce. ulu

d) Üzgün. mahzun

e) Belli kimselerde bulunduğuna inanılan, kıskançlık veya hayranlıkla bakıldığında insanlara, eve, mala mülke hatta cansız nesnelere kötülük verdiğine inanılan uğursuzluk, göz. nazar

f) İşlenmemiş sığır derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritle sıkıca bağlanan ayakkabı. çarık

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirine göre cevaplayınız.

1. Elif, kağnısına hangi ismi vermiştir?

Cevap:Mustafa Kemal’in kağnısı ismini vermiştir.

2. Elif, kağnısı ile ne taşımaktadır?

Cevap:Mermi taşımaktadır.

3. Elif, asker içinde hangi özelliği ile nam salmıştır?

Cevap:Hızlı olması ve çok yük taşıması ile nam salmıştır.

4. Kocabaş yere yığıldıktan sonra Elif ne yapmıştır?

Cevap:Kocabaş’ın yerine kağnıya kendini koşmuştur.

5. Şiirde geçen “İnliyordu dağın ardı, yasla” sözüyle anlatılmak istenen nedir? Dağın ardında ne yaşanmaktadır?

Cevap:Dağın ardında savaş sürmektedir. Askerlerimiz şehit olmaktadır.

6. Günlük hayatınızdaki sorumluluklarınızı yerine getirirken karşılaştığınız zorluklara nasıl çözümler üretiyorsunuz?

Cevap:(örnek) Çözüm için etraflıca düşünüyorum. Büyüklerimden yardım alıyorum. Daha önce bu zorlukları yaşamış kişilerin tecrübelerinden yararlanıyorum.

3. ETKİNLİK

a) Okuduğunuz şiirin size çağrıştırdığı kavramları ve hissettirdiği duyguları yazınız.

Cevap:

Şiirin çağrıştırdığı kavramlar:

• savaş
• düşman
• zafer
• cephane
• zor şartlar

Şiirin hissettirdiği duygular:

• gurur
• azim
• fedakarlık
• vatan sevgisi
• umut

b) Yazdığınız bu kavramlardan yola çıkarak aşağıdaki cümleyi tamamlayınız.

Cevap:

Şiirin ana duygusu: Vatan sevgisi, azim ve fedakarlık.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 43 Cevapları Anıttepe Yayıncılık

4. ETKİNLİK

Okuduğunuz şiirin kahramanı kimdir? Bu kahramanın fiziksel ve kişilik özelliklerini şiire göre belirleyerek ilgili yerlere yazınız.

Cevap:

Şiirin kahramanı: Elif

Fiziksel özellikleri: İri, elma yanaklı, üzüm gözlü, eli kınalı.

Kişilik özellikleri: Azimli, çalışkan, sorumluluk sahibi.

5. ETKİNLİK

Elif’in yerinde siz olsaydınız Kocabaş öldükten sonra ne yapardınız?

Cevap:

O dönemin koşullarında Elif’in bulduğu çözümden daha iyi bir çözüm yoktur.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki dizelerde altı çizili kelimelerin eş anlamlılarını bulunuz. Bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.

Cevap:

Çabuk giderdi, çok götürürdü Elifçik,

Eş anlamlısı: Tez

Cümle: Tez canlı olması onun sürekli hata yapmasına neden oluyordu.

Kınalı ellerinden rüzgâr geçerdi, daim;

Eş anlamlısı: devamlı

Cümle: Makinenin devamlı dönen dişlilerine bakıp kalmıştı.

Uzak cephelerin acısıydı gıcırtılar,

Eş anlamlısı: ırak

Cümle: Hayalinde hep ırak memleketleri gezip görmek vardı.

Nam salmıştı asker içinde.

Eş anlamlısı: ün

Cümle: Esnaf arasında cömertliği ile ün yapmıştı.

Bu kez yine herkesten evvel almıştı yükünü,

Eş anlamlısı: önce

Cümle: Annem sabah kalkınca önce akşamdan kalan bulaşıkları yıkardı.

Kocabaş, çok ihtiyardı, çok zayıftı,

Eş anlamlısı: yaşlı

Cümle: Hafta sonu yaşlıları ziyaret için huzur evine gideceğiz.

7. ETKİNLİK

Şiirde geçen “iyceden iyceden” ifadesini günümüz Türkçesinde nasıl söylersiniz? Şair, bu şekilde niçin kullanmış olabilir?

Cevap:

“yavaştan yavaştan” olarak söyleriz.

Şair, kıta sonlarındaki ses uyumunu bozmamak için bu şekilde kullanmış olabilir.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 44 Cevapları Anıttepe Yayıncılık

8. ETKİNLİK

Şiirden alınmış aşağıdaki dizeleri okuyunuz.

Kınalı ellerinden rüzgâr geçerdi, daim;
Toprak gülümserdi çarıklı ayaklarına.

a) Bu dizelerde insana ait davranışlar gösteren varlıkları ve gösterdikleri bu davranışları yazınız.

Cevap:

b) Siz de aşağıdaki örnekten yararlanarak cümleler kurunuz.

Cevap: 

9. ETKİNLİK

Aşağıdaki görselleri inceleyiniz.

1. Görsellerde dikkatinizi neler çekmiştir?

Cevap: (örnek) Kadınlar çekmiştir.

2. Görsellerle “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiiri arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap: Mustafa Kemal’in Kağnısı şiirinde Kurtuluş Savaşı’nda mücadele eden bir Türk kadını konu alınmıştır. Görsellerin konusu da Kurtuluş Savaşı’nda mücadele eden kadınlardır.

3. Görsellerden ve “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirinden yola çıkarak Kurtuluş Savaşı’nda Türk kadınının fedakârlıklarını ve sorumluluklarını anlatan bir konuşma yapınız.

Cevap: 

Aşağıdaki butona tıklayarak konuşma örneğine ulaşabilirsiniz.

Kurtuluş Savaşı’nda Türk Kadını – Konuşma

Sevgili arkadaşlar.

Türk milletinin Milli Mücadele döneminde, hangi zorlu şartlar altında mücadele ettiklerini, nasıl destansı kahramanlıklara imza atıp şanlı zaferler kazandığını hepimiz biliyoruz.

Milli Mücadele’nin zorlu şartlarında Türk kadınları da erkeklerden geri kalmamış; ruhlarının derinliklerinden gelen vatan, millet, hürriyet aşkıyla düşmanla mücadele etmişlerdir. Bu mücadele,  azim ve fedakarlıklarla donanmış, belki de bütün dünyada benzeri görülmemiş, altından mürekkeple yazılmış bir kadın destanı gibidir.

Kurtuluş Savaşı’nda Türk kadını büyük fedakarlıklar göstermiştir. Vatan sevgileri ağır basmış, kocalarına, çocuklarına olan sevgilerini kalplerine gömüp onları cepheye göndermiştir. Onların vatan için can vermelerine razı olmuştur. Yeri gelmiş cephe gerisinde yaralar sarmış, yeri gelmiş yeni doğmuş bebeklerini sırtlarına bağlayıp kucaklarında taşıdıkları mermileri cephelere ulaştırmışlardır.

Cephede elinde silahla savaşanlardan cephe gerisinde askerlerimize mermi taşıyanlara, halkımızı millî mücadeleye ikna edenlerden ev ev dolaşıp askerimize kıyafet, çorap toplayanlara Türk kadınları, kurtuluş destanımızda hiç de hafife alınmayacak büyük işler yapmıştır.

Fedakarlıklarının zirvesinde, sorumluluklarının kutsallığında mücadeleden geri durmayan Türk kadını, söz konusu vatan olduğunda Türk’ü kadın erkek olarak ayırmanın ne kadar yanlış olduğunu tüm dünyaya göstermiştir.

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 45 Cevapları Anıttepe Yayıncılık

10. ETKİNLİK

a) Aşağıdaki dizenin sonunda hangi noktalama işareti kullanılmıştır? Bu işaretin kullanılma sebebi nedir?

Nazar mı değdi göklerden, ne?

Cevap: Soru işareti kullanılmıştır. Cümlede soru anlamı olduğu için kullanılmıştır.

b) Aşağıdaki cümleleri noktalama işaretlerine dikkat ederek okuyunuz. Soru işaretinin kullanım özelliklerini dikkate alarak ilgili açıklamayla eşleştiriniz.

Cevap:

11. ETKİNLİK

Okuduğunuz “Mustafa Kemal’in Kağnısı” adlı şiiri kendi cümlelerinizle hikâyeleştiriniz.

Cevap:

(örnek)

Mustafa Kemal’in Kağnısı

Kurtuluş Savaşı zamanlarıydı. Herkes varını yoğunu cepheye yollamıştı. Oğullar, babalar, herkes cephedeydi. Kadınlar da savaşa katkı sağlıyordu. Kimi cephane üretiyor, kimi cephane taşıyor, kimi yaralılara bakıyordu.

Elif de cepheye kağnısıyla mermi taşırdı. Hatta kağnısına “Mustafa Kemal’in Kağnısı” derdi. Bir gün yine kağnısıya yola çıkmıştı. Yolun ortasında Kocabaş ismini verdiği öküzü duruverdi. Yere yığıldı. Elif çok üzüldü fakat yapacak bir şey yoktu. Elif kendini öküzün yerine kağnıya koştu. Yola devam etti.

İşte, böylece Kurtuluş Savaşı işte böyle fedakarlıklarla kazanıldı.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

1. Atatürk’ün vatan sevgisi ve liderlik özelliklerini yansıtan veciz sözlerini araştırınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak sözlere ulaşabilirsiniz.

Atatürk’ün Vatan Sevgisi ve Liderlik Özelliklerini Yansıtan Veciz Sözleri

Atatürk’ün Vatan Sevgisi ile İlgili Sözleri

• Söz konusu olan vatansa, gerisi teferruattır.

• Yurt sevgisi ona hizmetle ölçülür.

• Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz.

• Bizim milletimiz, vatanı için, hürriyeti ve egemenliği için fedakar bir halktır.

• Türk vatanı bir bütündür, parçalanamaz.

• Gerektiğinde vatan için bir tek fert gibi yekpare azim ve karar ile çalışmasını bilen bir millet elbette büyük bir geleceğe layık ve aday olan bir millettir.

• Türk milleti milli birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir.

• Her türlü muvaffakiyet sırrının, her nevi kuvvetin, kudretin hakikî kaynağının, milletin kendisi olduğuna kanaatimiz tamdır.

• Yurt toprağı, sana her şey feda olsun. Kutlu olan sensin.

• Beni seven arkadaşlarıma tavsiyem şudur: şahsınız için değil, fakat mensup olduğunuz millet için elbirliği ile çalışalım; çalışmaların en yükseği budur.

• Millet sevgisi kadar büyük mükafat yoktur.

Atatürk’ün Liderlik Özelliklerini Yansıtan Sözleri

• Âcizler için imkansız, korkaklar için müthiş gözüken şeyler kahramanlar için idealdir.

• Bir millet, bir memleket için kurtuluş, esenlik ve muvaffakiyet istiyorsak bunu yalnız bir şahıstan hiçbir vakit istememeliyiz. Umumi kurtuluşu, gene umumi gayret temin eder ve bir millet, bir toplum yalnız bir ferdin gayretiyle bir adım bile atamaz.

• Amaç sadece kazanmaksa savaşta; hiçbir taraf yoktur ki kaybettim desin… Kaybetmek de bir erdemdir sadece bunu onurlu olarak kabul edebilmelisin.

• Ben icap ettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere Türk milletine canımı vereceğim.

• Ne kadar zengin ve refah içinde olursa olsun, bağımsızlıktan yoksun bir millet, medeni insanlık karşısında uşak olmak mevkiinden yüksek bir davranışa hak kazanamaz.

• Memleket kesinlikle modern, medeni ve refah içinde olacaktır. Bizim için bu hayat davasıdır.

• Milletler üzüntü ve keder bilmemelidir. Önderlerin (Liderlerin) vazifesi, hayatı neşe ve şevkle karşılamak hususunda milletlerine yol göstermektir.

2. “Millî Mücadele yıllarında yaşamış olsaydınız vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardınız?” konulu bir konuşma hazırlayınız. Konuşmanızdan önce prova yapmayı unutmayınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak konuşma örneğine ulaşabilirsiniz.

Millî Mücadele Yıllarında Yaşamış Olsaydım – Konuşma

Sevgili arkadaşlar.

Bugün sınırları içinde yaşadığımız Türkiye Cumhuriyeti’nin nasıl kurulduğunu hepimiz biliyoruz. Atalarımız, Milli Mücadele yıllarında, Atatürk’ün önderliğinde birlemiş, ülkemizi işgal etmek isteyen düşmanla canla başla savaşmış ve destansı bir zafer kazanmışlardır.

Milli mücadele yıllarında çekilen sıkıntıları, yapılan fedakarlıkları, kahramanlıkları her yerde okuyor, dinliyoruz. O günün zorlu şartlarında, yokluk içinde, sadece azim, cesaret ve kalplerdeki yurt sevgisi ile mücadele ederek tarih yazdık. Gencinden yaşlısına, kadınından çocuğuna herkes bu kutlu mücadeleye katılmış, herkes elinden geleni yapmıştır. Peki biz o dönem yaşasaydık vatanımızın düşman işgalinden kurtulması için neler yapardık?

Kendi adıma konuşacak olursam ben de elbette üzerime düşen görevi tereddüt etmeden yapardım. O zamanlarda da öğrenci olduğumu düşünürsek, ilk iş olarak düşmanların niçin bize saldırdığını ve niçin onlarla mücadele etmemiz gerektiği konusunda halkı bilinçlendirmek için yazılar yazardım. Kapı kapı dolaşıp insanları Milli Mücadeleye katılması için ikna etmeye çalışırdım. Askerlerimiz için giyecek, sağlık malzemesi toplardım. Düşman hareketlerini takip edip istihbarat toplar, topladığım bilgileri komutanlarımıza iletirdim.

Bir çocuk olarak elbette yapacağım şeyler sınırlı olacaktı. Gerekirse silah da tutar, cephede de savaşırdım. Kısaca yurdumu düşman işgalinden kurtarmak için kendimi hiç düşünmeden elimden geleni yapardım. Şimdi ise bana düşen görev, atalarımız tarafından bizim için düşmandan arındırılmış bu topraklar için çok çalışmak, ülkemin gelişmesi için elimden gelen gayreti göstermektir. Bu hepimizin görevidir.

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.

“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 40-42-43-44-45 Cevapları Anıttepe Yayıncılık” beğendiyseniz sosyal medyada paylaşabilir ve  aşağıda bulunan emojilerle duygularınızı ifade edebilirsiniz 🙂